ನವದೆಹಲಿ | ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ (Lok Sabha Elections) ನಡುವೆಯೇ ಸರ್ಕಾರದ ಖಜಾನೆ ತುಂಬಲಿದೆ. ಹೌದು,, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಖಜಾನೆ ತುಂಬಲು ಆರ್‌ಬಿಐ (RBI) ಭಾರಿ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಲಾಭಾಂಶವಾಗಿ ನೀಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆ. 2023-24ರಲ್ಲಿ 3 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ ಲಾಭ ಗಳಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯಿಂದಾಗಿ, RBI ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ 2.11 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿ (2,10,874 ಕೋಟಿ) ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ನೀಡುವುದಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದೆ.
Badrinath Dham | ಬದರಿನಾಥ ದೇಗುಲದಲ್ಲಿ 15 ಯಾತ್ರಿಕರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡ ಪೊಲೀಸರು..! – karnataka360.in
ಆಗಸ್ಟ್ 26, 2019 ರಂದು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಂಗೀಕರಿಸಿದ ಬಿಮಲ್ ಜಲನ್ ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಈ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಆರ್‌ಬಿಐ ಮೇ 22 ರಂದು ತಿಳಿಸಿದೆ. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಆರ್‌ಬಿಐ ಹೂಡಿಕೆಯಿಂದ ಬರುವ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನಿಗದಿತ ಮೊತ್ತದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತದೆ. ಕಳೆದ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ 87,416 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಲಾಭಾಂಶವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ನೀಡಿತ್ತು.
ಮುಂಬರುವ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಶುಭ ಸುದ್ದಿ
ಈ ವರ್ಷದ ಮೊತ್ತವು ಸ್ವಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ದೊಡ್ಡದಾಗಿದೆ ಮತ್ತು FY23 ಗಿಂತ 141% ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಈ ಲಾಭಾಂಶದಿಂದ ಮುಂಬರುವ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಎಷ್ಟು ಸಹಾಯ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೀವು ಊಹಿಸಬಹುದು. ಈ ಮೊತ್ತವು ಸರ್ಕಾರದ ಹಣಕಾಸಿನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಹೊಸ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಖರ್ಚು ಮಾಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇಷ್ಟು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ, ಇಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಡೆಯುವುದರಿಂದ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಹೂಡಿಕೆಯ ಗುರಿ ತಪ್ಪಿದ ನಂತರ ಆದಾಯ ಸಂಗ್ರಹದಲ್ಲಿನ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಸರಿದೂಗಿಸಲು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಪಡೆದ ನಂತರ ಸರ್ಕಾರದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕಲ್ಯಾಣ ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವುದು ಸಹ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಕೋಟಕ್ ಮಹೀಂದ್ರಾ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಮುಖ್ಯ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಉಪಾಸನಾ ಭಾರದ್ವಾಜ್, ಇಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಲಾಭಾಂಶವು FY 25 ರಲ್ಲಿ ವಿತ್ತೀಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು 0.4% ರಷ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಮುಂಬರುವ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಲಾದ ಕಡಿಮೆ ಸಾಲದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಈಗ ಬಾಂಡ್ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗಳಿಗೆ ಗಮನಾರ್ಹ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
IRCA ಮುಖ್ಯ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಅದಿತಿ ನಾಯರ್, ‘2.11 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ಮೊತ್ತವು 2025 ರ FY2025 ರ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಲಾಭಾಂಶ ಮತ್ತು ಲಾಭದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 1.5 ಟ್ರಿಲಿಯನ್ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಬಜೆಟ್ ಅಂಕಿ ಅಂಶಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ, ಇದರಲ್ಲಿ PSU ಗಳ ಲಾಭಾಂಶವೂ ಸೇರಿದೆ. ಬಜೆಟ್‌ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್‌ಬಿಐ ಲಾಭಾಂಶವು 2025 ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಇದಲ್ಲದೆ, ಆರ್‌ಬಿಐ ಮಂಡಳಿಯು ಅನಿಶ್ಚಿತ ಅಪಾಯದ ಬಫರ್ ಅನ್ನು ಹಿಂದಿನ 6% ರಿಂದ 6.5% ಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಈ ಹಂತವು ಆರ್‌ಬಿಐ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ನಡುವೆ ಉತ್ತಮ ಸಮನ್ವಯತೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದುವರೆಗೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ದಾಖಲೆಯ ಲಾಭಾಂಶವಾಗಿದೆ. 2023-24ರಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಬಿಐ 87 ಸಾವಿರದ 416 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಲಾಭಾಂಶವಾಗಿ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದೆ. ಇದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು, 2019 ರಲ್ಲಿ, ಸರ್ಕಾರವು RBI ನಿಂದ 1.2 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ದಾಖಲೆಯ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ಪಡೆದಿತ್ತು.
ಆರ್‌ಬಿಐಗೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಹಣ ಎಲ್ಲಿಂದ ಬಂತು..?
RBI ತನ್ನ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ಆದಾಯದಿಂದ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಲಾಭಾಂಶವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಡಾಲರ್‌ಗಳ ಹಿಡುವಳಿ ನಂತರದ ಮೌಲ್ಯಮಾಪನದ ಹೆಚ್ಚಳದಿಂದ ಆರ್‌ಬಿಐ ಈ ಹಣವನ್ನು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಕರೆನ್ಸಿ ಮುದ್ರಣಕ್ಕೆ ಪಡೆಯುವ ಶುಲ್ಕವನ್ನೂ ಇದರಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಲಾಗಿದೆ.
ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಆರ್‌ಬಿಐ ತನ್ನ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ಶೀಟ್‌ನ 5.5%-6.5% ಅನ್ನು ಸಿಆರ್‌ಬಿ (ಕಂಟಿಜೆಂಟ್ ರಿಸ್ಕ್ ಬಫರ್) ಎಂದು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿದೆ. 2022-23ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳ ಏರಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ, CRB ಅನ್ನು 6 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬೆಳವಣಿಗೆಯು ಮುಂದುವರಿದರೆ, 2023-24 ರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು 6.5 ಪ್ರತಿಶತಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು. ಇದಲ್ಲದೆ, ಆರ್‌ಬಿಐನ ಸೆಕ್ಯುರಿಟಿಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಅದರಿಂದ ಅದು ಗಳಿಸುತ್ತದೆ.
ಆರ್‌ಬಿಐ ಆದಾಯ ಹೆಚ್ಚಿಸಿದ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು..!
ವಿದೇಶಿ ವಿನಿಮಯ ವಹಿವಾಟಿನಿಂದ ಬರುವ ಆದಾಯವು ಈ ವರ್ಷ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ, ಏಕೆಂದರೆ RBI 2022-23 ಕ್ಕೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ 2023-24 ರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಡಾಲರ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಈ ವರ್ಷದ ಮಾರ್ಚ್‌ನಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಬಿಐನ ಫಾರೆಕ್ಸ್ ಮೀಸಲು 67 ಬಿಲಿಯನ್ ಡಾಲರ್‌ಗಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಲಾಭಾಂಶದ ಕಾರಣ, ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವು ತನ್ನ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಮಾರಾಟವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಫೆಬ್ರವರಿಯಲ್ಲಿ ಮಧ್ಯಂತರ ಬಜೆಟ್ ಪ್ರಕಾರ, ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು 2024-25 ಕ್ಕೆ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಮೂಲಕ ರೂ 14.13 ಲಕ್ಷ ಕೋಟಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಯೋಜಿಸಿದೆ.
